Czy moje dziecko ma depresję?

Depresja stała się w ostatnich latach tematem, o którym się mówi. Kolejne kampanie społeczne przekonywały, że każdy przedłużający się smutek, zniechęcenie i żal wymaga konsultacji u psychiatry, i uczyły co robić, by pomóc cierpiącym bliskim. Wydaje się, że temat został nazwany i oswojony, że o depresji wiemy już dużo. Czy jednak wiedza ta przydaje się w diagnozowaniu dzieci i młodzieży?

Depresja - dzieci i nastolatki cierpią inaczej

Dzieci i nastolatki chorują na depresję inaczej niż dorośli i porównywanie ich objawów z tymi, które potocznie łączone są z depresją, jest bardzo mylące.

Sześcioletnia Hania ze zdiagnozowaną depresją długo leczona była z powodu refluksu żołądkowego i nawracających bólów brzucha. Rodzice dziewięcioletniego Jaśka diagnozowali go u neurologów, którzy podejrzewali już nawet guza mózgu, zanim postawiono diagnozę - depresja. Wściekły na cały świat nastoletni Michał zmieniał kolejne szkoły, bo wszędzie wchodził w konflikty z nauczycielami i uczniami. Próbowano różnych metod wychowawczych, kar, nagród i konsekwencji, w końcu psychiatra zdiagnozował u Michała depresję.

Objawy depresji u młodych osób na tyle różnią się od tych u dorosłych, że niewielu nastolatków trafia do specjalisty i jest odpowiednio leczonych.

U dzieci depresja bardzo często objawia się poprzez chorobę ciała: bóle brzucha, serca, wymioty i nudności czy omdlenia. U nastolatków wyraźnymi objawami bywają złość, drażliwość, wrogość wobec całego świata i najbliższych, częste są także zachowania ryzykowne i samookaleczenia.

"Dorosłe" objawy depresji również zdarzają się u młodych pacjentów, ale bywają lekceważone przez dorosłych, którzy przekonani są, że kapryśny nastrój, poczucie gorszości i powtarzane z emfazą "wszystko jest bez sensu" to typowe zachowania dorastającego człowieka.

Czy to depresja?

To co powinno skłonić rodziców do odwiedzenia specjalisty to:

• poczucie, że objawy dziecka utrudniają mu codzienne życie,
• przez objawy przestaje angażować się w życie rodzinne, przyjaźnie, naukę, hobby i zajęcia pozaszkolne.

Co zrobić?

1. Jeżeli taki stan utrzymuje się dłużej niż dwa tygodnie, rodzice powinni zabrać dziecko na konsultację do psychoterapeuty dzieci i młodzieży, który skonsultuje dziecko i oceni potrzebę konsultacji psychiatry.
2. W przypadku leczenia depresji u dzieci i młodzieży szczególnie ważne jest jednoczesne prowadzenie dziecka przez psychiatrę i psychoterapeutę. Leki przeciwdepresyjne działają na młodzież nieco inaczej niż na dorosłych, czasem bywają mniej skuteczne, w innych przypadkach powodują więcej skutków ubocznych albo czasowo zaostrzają objawy. Dlatego tak ważna jest dla nastolatków i dzieci psychoterapia, będąca w wielu przypadkach leczeniem z wyboru. Zadaniem psychoterapeuty jest stworzenie warunków, które umożliwią wypełnianie kolejnych zadań rozwojowych i powrotu do zdrowej aktywności.

Na koniec należy dodać, że depresja w młodym wieku, znacznie częściej niż w przypadku dorosłych, bywa pierwszym objawem poważnych zaburzeń psychicznych. Jest to jeszcze jeden powód, by przyglądać się jej uważnie i nie zbywać machnięciem ręką i myśleniem, że "młodzież tak już ma".

 

Maja Vogt-Kostecka
psychoterapeuta dzieci i młodzieży
w Zespole Uważnej od 3.2020 do 12.2021

Copyright © Uważna Pracownia Terapii - Poznań