Jedna z odmian narcyzmu tzw. narcyzm „gruboskórny”

Osobowość narcystyczna

W trakcie naszej życiowej drogi, każdy z nas szuka pewnego rodzaju doskonałości – dąży do bycia lepszą wersją siebie. Często mimowolnie szukając drugiej połówki tworzymy ideały i wzorce, których potem szukamy w rzeczywistości. Na ulicy, w kawiarni czy w pracy spotykamy przeróżne osobowości. Pojawia się ktoś inteligentny, bystry, przyciągający, ideał niczym los na loterii. Niestety rzeczywistość bywa brutalna w porównaniu z naszymi marzeniami, a nasza „wygrana” okazuje się przykrą niespodzianką…

Photo_by_Kevin_Bhagat

Lustereczko, lustereczko…

Mężczyzna emanujący pewnością siebie, urokiem osobistym i do tego prezencją zdaje się być chodzącą doskonałością. Chciałoby się krzyknąć: „Jest taki jak go sobie wymarzyłam!” Narcyzm jest zaburzeniem osobowości, w którym celem nie jest dążenie do doskonałości przy pomocy i wsparciu otoczenia, cel to stworzenie idealnego obrazu własnej osoby za pomocą ludzi znajdujących się wokół niego. Za przykład weźmy 35-letniego mężczyznę. Początkowo sprawia wrażenie pewnego siebie, otwartego momentami wręcz zuchwałego. Chcąc podsycić zainteresowanie swoją osobą opowiada o swoich sukcesach lub dzieli się historiami i anegdotami, które mają przyciągnąć uwagę. Uwielbienie ze strony otoczenia jest dla niego niczym eliksir młodości, który musi wypijać codziennie, aby czuć się dobrze, co okazuje się złudne i nie trwa długo. Każda uwaga rzucona w stronę Narcyza, niepowodzenie lub sygnały, które odbiera, jako brak zainteresowania, to dla niego prawdziwa porażka, która go wścieka. Dlatego osoba z zaburzeniem osobowości często przechodzi w skrajne stany od idealizacji (wyolbrzymianie atutów czyjejś osoby lub sytuacji) do dewaluacji (umniejszanie wartości, odbieranie znaczenia).

Po drugiej stronie lustra

Z upływem czasu, możemy odkryć zupełnie inną osobę, niż ta którą zobaczyliśmy w pierwszej chwili. Przyglądając się Narcyzowi możemy zauważyć jak bardzo zależy mu, żeby dobrze „wypaść w oczach widowni”. Ciągle ogląda się w oczach innych i stara się budować własny wizerunek, nie dostrzegając rzeczywistych innych – ich złożoności, potrzeb, pragnień. Często koloryzuje wydarzenia w swoim życiu, potrafi kłamać by dopiąć swego. Ludzi, którzy nie są w nim „zakochani”, traktuje jak wrogów lub nimi pogardza. Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne wymienia 9 cech narcystycznych - oprócz zawyżonego mniemania o sobie i wyolbrzymiania sukcesów, pojawiają się marzenia o: nieograniczonej władzy, sukcesie lub idealnej miłości. Przy czym człowiek z osobowością narcystyczną może być bardzo skuteczny społecznie i odnosić rzeczywiste sukcesy. Narcyzowi brakuje empatii dla potrzeb innych, w jej miejscu znajdziemy arogancję i wymagania dotyczące podziwu, prestiżu lub specjalnego traktowania. Narcyz nie przestanie przy tym sygnalizować swoich życzeń, wykorzystując przy okazji osoby wokół siebie. Częstą emocją jest zawiść oraz strach, ponieważ Narcyz tak naprawdę żyje w poczuciu wiecznego lęku. Przecież taka chodząca perfekcja nie może się bać! Nic bardziej mylnego! To właśnie lęk ciągle mu towarzyszy i w pewnym sensie napędza jego działanie. Lęk przed byciem „zdemaskowanym” i „odkrytym”. Narcyz podświadomie boi się odrzucenia i braku zainteresowania. Takie „zdegradowanie” pogłębia jego brak pewności siebie. To właśnie kruchy, zaniżony obraz samego siebie jest jedną z przyczyn narcyzmu.

Photo_by_Jonathan_Hoxmark

Łańcuch Narcyza

Miłość do Narcyza to rodzaj pętli, w którą wprowadza drugą osobę. Ponieważ jest przebiegły i zdeterminowany w dążeniu do swojego celu zrobi wszystko, aby dopiąć swego. Manipulacja to dla niego podstawowe narzędzie. Odtrąca dokładnie wtedy, gdy go najbardziej potrzebujesz, przyciąga do siebie tylko, gdy dostarczysz jemu potrzebną dawkę bliskości – nie odwrotnie. On będzie decydował o wspólnym spędzaniu czasu, a nawet wspólnych pasjach. Wyolbrzymiając twoje słabości i pomniejszając zalety i osiągnięcia, będzie oddziaływał na twoje emocje i słabe punkty by poczuć się lepiej. Wtedy, gdy mu na czymś bardzo zależy, stanie się tym, kim zechcesz: miłym, kochającym i uwodzicielskim partnerem, ponieważ bliskość i cudze emocje są tylko środkiem do osiągnięcia wyłącznie jego satysfakcji.

Leczenie

Osoba z osobowością narcystyczną często nie zdaje sobie sprawy z własnego zachowania i z tego jak naprawdę funkcjonuje w relacjach, trudno jej przyjąć punkt widzenia innej osoby. Często człowiek z zaburzeniem osobowości nie bierze pod uwagę zmiany, ponieważ uważa, że problem nie leży po jego stronie. Nie czuje się niczemu winny. Narcyzm jest poważnym zaburzeniem osobowości, dlatego terapia jest długotrwała i czasochłonna, a pomóc w leczeniu może jedynie specjalistycznie wyszkolony i doświadczony psychoterapeuta. Omówiony przykład funkcjonowania osoby z zaburzeniem narcystycznym jest tylko jedną z wielu jego odmian.